பழமொழி நானூறு சங்கம் மருவிய காலத் தமிழ் நூல் தொகுப்பான பதினெண் கீழ்க்கணக்கு நூல்களுள் ஒன்று. அதன் சிறப்புப் பாயிரத்தையும், கடவுள் வணக்கத்தையும் சேர்த்து நாலடியால் அமைந்த நானூற்றொரு (401) பாடல்களைக் கொண்டது.

பொருளுரை:

வீரத்திற்குத் தகுதியுடையவர்கள் எனப்படுவார் கொடிய போர்க்களத்துள் அவர் வென்றாலும் தாம் வென்றாலும் அடர்த்துத்தள்ளி வெற்றியைக் காண்பவரேயாவர்; அஃது அன்றி - அது செய்தலின்றி அரணகத்தேயிருந்து வெகுள்வாராய் மிகவும் வீரங் கூறுதல் செய்யினுள் விட்ட நீரைஒக்கும்.

கருத்து:

வீரர் எனப்படுவார் மனத்திண்மையையும் பிறவற்றையும் பெற்று வெற்றியை எதிர்நோக்குபவரே யாவர்.

பொருளுரை:

தெளிவாக நிறைந்த வலிமையைப் பெற்று மாறுபாடு கொண்டுளவாகிய இரண்டு காளைகள். ஒரு துறையுள் நீர் உண்ணுமோ? - ஒரு நீர்த்துறையில் தண்ணீர் உண்ணுமோ? தம்முள் பொருந்தி நீர் பருகுதல் இல. (அதுபோல) ஓர் இடையூறு தம்மரசனுக்கு வந்துற்றால் உடம்பினை அவன்பொருட்டு அளிக்கவல்லவன் அவனுக்குப் பகையாயினாரோடு கீழறுக்கப்பட்டுச் சேர்தலுண்டோ? (இல்லை.)

கருத்து:

பகைவராற் கீழறுக்கப் படாததா யிருப்பதே படையினியல்பாம்.

பொருளுரை:

மிகவும் போர்த்தொழிலைச் செய்து வெற்றியை உண்டாக்கினார் வாளாயிருப்ப போரிற் சென்று ஒருவினையும் செய்யாதார் தமக்குச் சிறப்புச் செய்திலனென்று பலவாறுரைத்து அரசனை நொந்துகொள்வது சேற்றுள் வழுவி அகப்பட்டு வருந்தாது காத்து இழுக்கவல்ல எருது அங்கே எழுந்து செல்லாதிருக்கவும் அவ்வாற்றலில்லாத சகடம் எழுந்து செல்லுதலை யொக்கும்.

கருத்து:

வினைமாட்சி யில்லார்சிறப்புப் பெறுதல் இலர்.

பொருளுரை:

சமணர்களுக்கு (அவர்கள் இரந்துண்ணும்) ஓட்டில் இடும் அறச்செயல் ஊரின் கண்ண தாம் (அதுபோல) போரினை விரும்பி ஏற்றுக் கொள்வேமென்னும் வீரர்கள் மாலை பொருந்திய நீண்ட மார்பினையுடைய தம்முடைய அரசன் போருக்குச் செல்க என்ற குறிப்புடன் நோக்கியவிடத்து அந்நோக்கினைப் பொதுவாக நோக்கினான் என்று கொள்ளல் வேண்டுமோ அரசன் யார்மாட்டு அந் நோக்கினைக் கொண்டானாயினும் தன்னை நோக்கினானாகக் கொள்க.

கருத்து:

அரசன் குறிப்பினை அறிந்து ஆராய்தலின்றி போரிற்புகுதல் வீரர்களுடைய கடமையாம்.

பொருளுரை:

தருக்குற்று ஒழுகும் பகைவரை வென்றவர்கள் தம்மீது புகழ்ந்து பிறர் சிறப்பிக்கும் பொருட்டு களிப்புற்ற இடத்தும் தம்மிடத்து உளவாம் வீரஞ் சொல்லாதிருத்தலையே விரும்புக (அது) தன்னிடத்துள்ள குற்றங்களைத் தானே ஒன்று சேர்த்து மிகுத்துக் கூறாதவாறு ஆகும்.

கருத்து:

வீரர்கள் பிறர் பாராட்டும் பொருட்டுத் தம்மைத் தாம் புகழ்தல், தம்முடைய குற்றங்களைத் தாமே கூறுதல் போலாம்.

பொருளுரை:

பல்லியது நெரிக்கப்பட்ட முட்டையைப்போல மலர்ந்திருக்கின்ற நீண்ட பெரிய புன்னை பொரியைப் போன்ற பூக்களினது இதழ்களைப் பரப்பும் நீர் மிகுந்த கடல் நாடனே! தம்மை நலிய உரைத்தவர்களை செயலால் மிக் கொழுகாது சொற்களால் தாமும் மிக்கொழுகல் நரியின் கூவிளியால் கடல் ஒலியைத் தாழ்விக்க மாட்டாதவாறு போலும்.

கருத்து:

வீரர்கள் தம்மைநலிய உரைத்தார்களைச் செயலால் அடுதல் வேண்டும்.

பொருளுரை:

வில்லினொடு நேராக ஒத்த புருவங்களை யுடையாய்! போர் நடவாநின்ற போழ்தத்து ஒப்புமையின்றிப் போராற்ற வல்லரேனும் ஒப்புமை கருதலின்றி (வலியார்) மேற்படை விடுதல் துன்பந் தருவதாம்; கல்லொடு கை யெறியுமாறு அஃது அன்றோ - கல்லொடு மாறுகொண்டு கையால் எதிர்த்துத் தாக்குதலை அஃது ஒக்குமன்றோ?

கருத்து:

வீரர்கள் தம்மின் வலியார்மேற் சேறல் துன்பம் பயப்ப தொன்றாம்.

பொருளுரை:

அலைகளை நீக்கிப் பின்னர்க் கடலில் ஆடுதலிலர் (அதுபோல) புகழுடைய அரசர்கள் அவை நடுவே புகுந்து அவ்விடத்திருந்த அவை நடுவே கூறும் முறையால் தனது வீரத்தை மிகுத்துரைத்து மலைபோலும் யானைப் படையை உடையதாயிருந்தது வலிய பகை என்று அஞ்சி இது சமயம் வெல்ல முடியாததென் றொழியாது கூறிய தொன்றனைச் செய்யத் துணிந்து நிற்க.

கருத்து:

வீரர் பகைவருடைய வலி குறைந்த ஞான்று அவரை வெல்வோமென்று நினையா தொழிபவராக.

பொருளுரை:

தம்மைக் காத்துப் பகைவரோடு எதிராக நின்று உடற்றவல்லாரைக் கண்ட அளவில் மாறு கூறுதலும் இலராகி பார்த்த அளவில் ஆற்றாராகிப் புறங்கொடுத் தோடுவாரை இரங்குதலின்றி மேற்செல்லலான் தனக்குளதாம் புகழினைப் பெறாதவர்கள் செய்யும் படையாண்மை அம்பட்டன் கத்தி சேப்பிலையை அறுக்கக் கூர்மை உடையதாயினவாறு போலும்.

கருத்து:

புறங்கொடுத்து ஓடுவார்மீது படை விடலாகாது என்றது இது.

பொருளுரை:

மதில்வாயிலை அடைத்துவைத்துப் பாதுகாவல் பெற்றுள்ளே யிருப்பினும் போருக்காற்றாது அஞ்சி உட்புகுந்தார் அச்சத்தான் பகைவர் கையுட்படுவர் பயந்து இருளின்கண் புகுந்திருந்ததாயினும் பறவையானது உண்மையாகவே இருளினை உடைய இரவாக இருந்தும் வெளிச்சமுடைய பகலாக நினைத்து அஞ்சும்.

கருத்து:

அஞ்சுவார்க்கு அரணாற் பயனுண்டாத லில்லை.

பொருளுரை:

சினந்து எழுந்த போரிடத்து பகைவர் அழியுமாறு வீரத்தாற் போர் செய்ய ஆற்றாராகி செய்யும் ஆற்றலுடையாரைப் போல தருக்கித் தம்மை மிகுத்துக் கூறுதலினால் தம் மரசனிடத்து உணவுபெற்று வாழ்கின்றவர்கள் மேனியழகால் ஆடையைப் பெறுகின்ற (ஆடல் வன்மை பெறாத)நாடகக் கணிகையரை ஒப்பர்.

கருத்து:

ஆற்றலொரு சிறிதுமின்றி மிகுத்துக் கூறுதலானே உணவுபெறும்வீரர்கள் மேனியழகா லாடையைப் பெறும் கணிகையரை ஒப்பர்.

பொருளுரை:

போரிடை நின்று பகைவரைப் போர் செய்து நீக்கி மிகவும் எல்லோரானும் அறிந்துகொள்ளவும் பட்டார்கள் முற்காலத்தில் எம் முன்னோர் இத்தன்மையரா யிருந்தனர் இவற்றை யாரிடத் துரைப்பேம் என்று கூறாமற்கூறி தம் முன்னோருடைய புகழ் மறைவினால் மறைந்து நின்று உணவு உண்டு செல்லுதலாகிய அது தான் பெற்ற மகனால் தனது அமையா ஒழுக்கத்தை மறைத்துக் கற்பமையா தாள் கணவனோடு வாழுமாற்றை ஒக்கும்.

கருத்து:

ஆற்றலில்லாத வீரர்கள் பழைமை பேசி உணவு பெறுதல் இகழத்தக்கதாம்.

பொருளுரை:

அறிவு இல்லாதவன் வெற்றி புண்ணியம் உண்டாய வழியல்லாது உண்டாகாது என்று நினைத்து அறிவான் வரும் அச்சம் மிகுதியும் உடையவனாதலால் தனக்கு வந்துறும் துன்பங்களை உணரத்தக்க அறிவின்மையை பற்றுக்கோடாகக் கொண்டுவரும் அஞ்சாமை செய்தொழுகலின் தறுகண்மை உடையவனாக ஆக மாட்டான்.

கருத்து:

வீரர்க்கு அறிவாற்றலும் இன்றியமையாத தொன்றென்பது இது.

பொருளுரை:

பூனை கொலைத் தொழில் நிலைபெற்றிருக்கும் புலிபோல மிக்க வலிய வாயினும் எலி இல்லாத இடத்தில் கொன்றுண்ணும் உணவு பெறுதல் இல்லை. (ஆதலின்) தன்னைவிட மிக்க வலிமை உடையவனைத் தான் பகைவனாகப் பெறாதவன் போர்வீரர்களால் என்ன குறைமுடித்தலை உடையவனாவான்?

கருத்து:

படைவீரர்கள் பகைவர்களை உடைய அரசனை அடைதல் வேண்டும்.

பொருளுரை:

கொடைத் தொழிலும், செங்கோன்மையும், படைகுடி முதலியவற்றின் கருத்தை அறியும் நுண்ணறிவும், உடையவ ரிவரென்று படை, குடி முதலியவற்றால் சொல்லப்பட்டு அந்நெறியின் கண்ணேயே ஒழுகி, மாற்றலர் புறமுதுகிட்டு ஓட, மேற்சென்று அவரை அழிக்கத்தக்க வலிமை இல்லாதவர்கள், படைகளை உண்டாக்குவார்களாயின் அப்படைகளின் பண்புகள் சிறப்புற இருக்கும்.

கருத்து:

படை உடையானுக்குக் கொடை, செங்கோன்மை, கோளுணர்வு முதலியன வேண்டும்.

பொருளுரை:

இரண்டு கயல்கள் போன்ற மையுண்ட கண்களையுடைய இளமைப் பருவமுடையாளை அரசன் கொடுப்பாயாக என்று தூது விட்டால் இவள் தமையன்மாரும் கொடுத்தற்கு உடம்படாராகி போர்ப்பறை அறைவித்து வலிமையுடைய தோள்களைப் பிசைந்து நின்றார்கள் உறுதியாக வெற்றியைக் காணுதலுறுவோம் இனிமையாக இருப்பதல்லாமல் எக்காலத்தும் வாழைக்காய் இயல்பாய் உவர்ப்போடு கூடி நிற்றல் இல்லையாதலான்.

கருத்து:

அரசன் மகள் வேண்டினானாக, அவள் தமையன்மார் சினந்து போருக்கு எழுந்தனர்.