பழமொழி நானூறு சங்கம் மருவிய காலத் தமிழ் நூல் தொகுப்பான பதினெண் கீழ்க்கணக்கு நூல்களுள் ஒன்று. அதன் சிறப்புப் பாயிரத்தையும், கடவுள் வணக்கத்தையும் சேர்த்து நாலடியால் அமைந்த நானூற்றொரு (401) பாடல்களைக் கொண்டது.

பொருளுரை:

காற்றால் எறியப்படும் அலைகள் கரைமேல் சென்று உலாவுகின்ற கடல் நாடனே! என்று ஊடு அறுப்பினும் குழுவத்தார் மேயிருந்தமன்று - சூரியனை ஊடறுத்துச் செல்லினும் அறிஞர்கள் பொருந்தியிருந்த அவையை ஊடறுத்துப் போகலாகாது அறிவுடைமை யாகாது பிறந்த குடிக்கு அழகினைத் தாராது அறிவதாகிய அறநெறியும் ஆகாது கீழ்மக்கள் என்று சொல்லப்படுதலையும் செய்யும்.

கருத்து:

அவையை ஊடறுத்துச் செல்லலாகாது.

பொருளுரை:

பெரியோர்களை இவர்க்கு (எம்மோடு மாறுபடல்) ஆகுமோ என்று நினைத்து அறிவிற் சிறியார் தாமாக முன்னின்று மாறுபட்டு வன்மை செய்து நிற்றல் சாதற்குரிய விலங்குகள் செல்லும் வழியினை அறியாதவாறு அறிவு மயங்கலால் ஊரினுள் புகுந்துகண்களை இழந்து வருந்தியதை ஒக்கும்.

கருத்து:

பெரியாரோடு மாறுபடுவார் இறுதியை எய்துவர்.

பொருளுரை:

அழகு நிறைந்து பொருந்தியிருக்கின்ற வளையையுடையாய்! எல்லாத் திறத்தும் இறப்பப் பெரியாரை - எல்லா வகையானும் உயர்ந்த அறிஞர்களை கல்லா துணையார் - கல்லாமையைத் துணையாக உடைய அறிவிலார் தாம் அதனுள் மறைந்து நின்று வெறுக்கப் பண்ணுதலைச் சொல்லின் எருக்கம்புதரின்கண் மறைந்து ஒருவன் யானையின்மேல் அம்பு எய்தலோ டொக்கும்.

கருத்து:

அறிவுடையாரைக் கல்லார் துன்புறுத்துவாராயின், அவர் கெட்டொழிதல் உறுதி என்றறிதல் வேண்டும்.

பொருளுரை:

இனிய ஓசையையுடைய யாழைப்போல வண்டுகள் ஒலிக்கும் புனல் நிறைந்த மருதநிலத் தலைவனே! வாழை இருகால் குலை ஈனுமோ - வாழை இருமுறை குலைகளை ஈனுமோ (ஈனாது.) (அதுபோல்) முன்னும் ஒருகால் பிழைப்பானை ஆற்றவும் - முன்பு ஒருமுறை பிழை செய்தவனைப் பொறுத்தவர்களா யிருக்கவும் பின்னரும் குற்றம் செய்தால் பொறுப்பார்களோ? (பொறுக்கமாட்டார்கள்.)

கருத்து:

சான்றோர் அறிவிலார் செய்த குற்றத்தை ஒருமுறையன்றிப் பொறுக்கமாட்டார்கள்.

பொருளுரை:

அடும்பின் மென்கொடிகள் நிறைந்து அழகு செய்கின்ற சோலைகள் சூழ்ந்த கடல் நாடனே! நீண்ட காலமாகத் தீச்செயல் கைவந்தார் செய்த தீங்கினைக் கண்டு அறிஞர் (இவர் இத்துணைக் காலமாகச் செய்த தீங்கினால் உலகு என்னாயிற்றோ) என்று மனம் நடுக்கமுற்றுப் பெரிதும் வருந்துவார்கள் கொடியதன்மையை உடையானது குடி கெட்டுப் போகும்.

கருத்து:

அறிவுடையார் அஃதிலார் செய்த இன்னல்களை நினைத்து வருந்துவாராயின், நினைத்த அளவிலே அவர் குடிகெட்டொழியு மென்பதாம்.