பழமொழி நானூறு சங்கம் மருவிய காலத் தமிழ் நூல் தொகுப்பான பதினெண் கீழ்க்கணக்கு நூல்களுள் ஒன்று. அதன் சிறப்புப் பாயிரத்தையும், கடவுள் வணக்கத்தையும் சேர்த்து நாலடியால் அமைந்த நானூற்றொரு (401) பாடல்களைக் கொண்டது.

பொருளுரை:

குடிப்பிறப்பினால் மிகவும் இழிந்தவர்கள் துன்பந்தருஞ் செயல்களைச் செய்தாராயினும் குடிப்பிறப்பினால் மாட்சிமைப் பட்டவர்கள் சினத்தலிலர் கூறுபாடாக ஆராய்ந்து நல்விறகினைக்கொண்டு காய்ச்சினும் மிகவும் வெப்பமாகிய நீர் வீட்டினை எரிக்க முடியாதவாறுபோலும்.

கருத்து:

கீழ்மக்கள் செய்யும் துன்பத்தால் மேன்மக்கள் சினங் கொள்ளுதல் இல்லை.

பொருளுரை:

காற்றால் கரைமீது ஏறித் திரைகள் வீசுகின்ற வளைந்த கடல் நாடனே! மனத்தின்கண் தெளிதல் இல்லாதவனை நம்புதல் முடியாது. (அதுபோல) ஆறாச்சினத்தன் அறிவிலன் - மாறாத வெகுளியை உடையான் (ஆனால்) அறிவு இல்லாதவன் (அவனோடு சேர்ந்திருத்தல் முடியாது ஆதலால்) அவனை நீங்கி ஒழுகுதல் சிறந்ததென்று சொல்லுவர்நல்லோர்.

கருத்து:

மிக்கசினம் உடையாரோடு சேர்ந்திருத்தல் இயலாது.

பொருளுரை:

நெற்பயிரைச் செய்தலினால் வயலிலுள்ள புல் தானே அழிந்தாற் போல் தீராப்பகை ஒருவன் தன்னை வலிமையுறச் செய்தலால் அப்பகை தானே அழிந்து விடும் கற்றறிந்தவர்கள் நேரிட்ட இடையூற்றிற்கெல்லாம் தனித்தனியே தம்மை வலிசெய்ய வேண்டுமோ? (வேண்டுவது இல்லை) தம்மைச் சினத்தினின்றும் காத்தலே அமையும்.

கருத்து:

கற்றறிந்தார் வெகுளாதொழியவே எல்லாத் தீமைகளும் தாமே அழிந்தொழிதல் உறுதியாம்.

பொருளுரை:

நீர் நிறைந்த பொய்கை சூழ்ந்த மருதநிலத் தலைவனே! பொருந்தாத இகழ்தற்குரிய சொற்களைப் பிறரால் எடுத்து உரைக்கப்பட்டவர் அவர் தம்மை இகழ்ந்ததாகக் கொள்வர் அறிவிலார் அங்ஙனம் இகழ்ந்ததாகக் கொள்ளுதல் விளக்கினை எலி இழுத்துச் சென்று (தம்மைப் பிறருக்கு விளக்கிக் காட்டுதலால்) தனக்குத் துன்பத்தினைச் செய்துகொள்ளுதலை ஒக்கும்.

கருத்து:

அறிவிலார் துன்பத்தைத் தாமே தேடிக் கொள்வர்.

பொருளுரை:

அறிவில்லாருடைய (அவர் தம்மை இகழ்ந்து கூறும்) திறமையில்லாச் சொற்களைக் கேட்டால் துன்புறாதவர்களைப்போல் பொறுத்திருக்க (அங்ஙனமன்றி) அன்பில்லாத அயலார் வாயை அடக்கப் புகுவார்களோ? இல்லை பொது இடத்தைத் தாழ்இடுவாரோடு ஒப்பார்.

கருத்து:

அறிவில்லாருடைய வாயை அடக்குதல் முடியாது.

பொருளுரை:

மையினை மிகுதியும் உண்ட கண்களையும் மாட்சிமைப்பட்ட கலன்களையும் உடையாய்! (தம் பகைவர் கொடுத்த பொருளை) கைநிறைய வாரி வாரி உண்டமையால் (அவர் கூறியதைச் செய்யாதவழி) சினப்பர் என்பது காரணமாக மனிதனாகவன்றி ஒரு பொருளாகவும் கருதப்படாத அற்பர்கள் தம்மீது உண்மை இல்லாத சில பழிச் சொற்களைக் கூறினரேல் தாம் செய்யாத பழிச் சொற்கள் தம்மை வந்து அடையாவாகலான் எது கருதி வருந்துவது? (வருந்துதல்வேண்டா).

கருத்து:

தம் பகைவர் முயற்சியால் அறிவிலார் பழி கூறினரேல் அதற்காக வருந்தவேண்டுவதில்லை.

பொருளுரை:

இனிய தேன் கூட்டை ஆண்குரங்கு கிழித்து (ஒழுகும் தேனை) நக்குகின்ற மலைநாடனே! பசு தம்மை முட்டினால் (சினந்து தாமும்) முட்டுவார் இல்லை ஆராய்ந்த அறிவினை உடையரல்லாதவர்கள் சொல்லும் பொருளற்ற சொற்களுக்கு நூல்களைக் கற்று ஆராய்ந்து அறிந்தவர்கள் சினந்து எதிராகப் பொருளற்ற சொற்களைக் கூறுவரோ? கூறார்.

கருத்து:

ஆராய்ச்சியில்லாதவர்கள் கூறும் அற்பச் சொற்களைப் பொருளாகக்கொண்டு கற்றறிந்தார் சினவார்.

பொருளுரை:

பூப்போல விளங்குகின்ற விசாலமான கண்ணையுடையாய்! மனம் வருந்துமாறு அடாத சொற்களைச் சொல்லியவர்களை அவர் கூறிய சொற்களைப் பொறுக்கும் ஆற்றல் இல்லாதவர்கள் தமது நாவினைக் கொண்டு தம்மை வைதாரைத் தாம் இகழ்ந்து கூறினால் தீயினால் வீட்டினைக் கொளுத்தும் திறம்போல் அது ஆகும்அல்லவா?

கருத்து:

தம்மை இகழ்ந்தாரைத் தாமும் இகழ்தல் தமக்குத் துன்பத்தை விளைவித்துக் கொள்வதாக முடியும்.

பொருளுரை:

வானளவு உயர்ந்த பெரிய மலைகளை உடைய வெற்பனே! ஒருவன் பொறுக்கும் பொறையினால் வருவது அவனது குணம் சினத்தின்கண் மிக்குத் தமக்குத் தீய செயல்களைச் செய்தாரை அவர் தீச் செயல்களைப் பொறுத்து அவர்க்கு நன்மை செய்து ஒழுகுதல் புகழாகும் கோபித்துத் தாமும் தீயசெய்கைகளைச் செய்தால் அதனால் புகழ்உண்டாதல் இல்லை.

கருத்து:

தீங்கு செய்தார்க்கு நன்மை செய்தல் வேண்டும்.