பழமொழி நானூறு சங்கம் மருவிய காலத் தமிழ் நூல் தொகுப்பான பதினெண் கீழ்க்கணக்கு நூல்களுள் ஒன்று. அதன் சிறப்புப் பாயிரத்தையும், கடவுள் வணக்கத்தையும் சேர்த்து நாலடியால் அமைந்த நானூற்றொரு (401) பாடல்களைக் கொண்டது.

பொருளுரை:

தாமரையும் (ஒப்பாதற்கில்லையே யென்று) வருந்தும் கண்ணை உடையாய்! தேவர்களுக்கும் இயலாதகாழ்த்த அன்புடையார்க்காயினும் துன்புறுத்தினால் துன்புறாதிருப்பது இல்லை (பொறுமையிலராவார்.) (ஆகையால்) பொறுப்பார் எனக்கருதி - எத்துணைத் தீங்கு செயினும் பொறுமையுடன் இருப்பார்கள் என்று தாமே நினைத்து எத்துணை எளியராயினும் தீங்கினைச் செய்தல் வேண்டாவாம்.

கருத்து:

எவர்க்குந் தீங்கியற்றல் வேண்டா.

பொருளுரை:

புனத்திற்படும் பொன்போல விளங்கும் தேமலையுடைய பூங் கொம்பை யொப்பாய்! தனக்குத் துன்பந்தருவன பிறருக்குந் துன்பந் தருவனவாம் (ஆதலால்) செய்கின்ற செயலிற் பயனொரு சிறிதுமில்லாமல் பகைமை ஒன்றே கொண்டு ஆராய்ந்து பிறர்வருந்தத் தக்கனவற்றைச் செய்தலை ஒழிதல் வேண்டும்.

கருத்து:

பிறரையும் தம்மைப்போல நினைத்துத் தீங்கு செய்யாதிருத்தல் வேண்டும்.

பொருளுரை:

காப்பாற்றாதவனாகி வாயிலை அடைத்து வைத்து அடித்தவிடத்து நாயும் தன்னை உடையானைக் கவ்வித் துன்புறுத்தும். (ஆகையால்) தம்மையடைந்த சுற்றத்தார்களையும் நம்மை எதிர்க்க வலியிலர் என்று நினைத்து பிறருக்கு வெளிப்படுமாறு தாம் ஒருவரையும் இகழ்ந்து துன்புறுத்தா தொழிக.

கருத்து:

நம்மையடைந்த சுற்றத்தார்களை இகழ்ந்து நலியாதிருத்தல் வேண்டும்.

பொருளுரை:

நெஞ்சே! தீய செயல்களைப் பிறர்க்குச் செய்யுமாறு கூறினாய். (ஆதலால்)நீ யெளியை - நீ அறிவு இல்லாதாய் (பிறர்க்குத் தீங்கு செய்தலால் வரும் பயனை) நெடுங்காலத்திற்குப் பின் அறியாய் அந்த நிலையிலே பிறன் ஒருவனுக்குத் தீங்கினைப் பகலின் முதற்பகுதிக்கண் செய்தான் தனக்கு வரும்தீங்கினைப் பகலின் பிற்பகுதிக்கண் தப்பாமல்அடைவான்.

கருத்து:

முற்பகல் செய்யிற் பிற்பகல் விளையும்.

பொருளுரை:

குடிப்பிறப்பால் தீய செயல்களை யுடையவர் ஒரு துணையும் இல்லாதவர் வறுமையுடையார் சொற்களால் பகைவரை ஒத்தார் என்றிங்ஙனம் நினைத்து குடிப் பிறப்பு, துணை, செல்வம் முதலிய வலிமை உடையார் அவையிலாரை நலிந்த இடத்து தாங்க இயலாது அவர்கள் தங்கண்களினின்றும் பரப்பிய கண்ணீராகிய அவையே தம்மை நலிந்த அவர்க்குக் கூற்றாய் விழாநிற்கும்.

கருத்து:

எளியார் அழுத கண்ணீர் அவர்தம்மை நலிந்தார்க்குக் கூற்றாய் முடியும்.

பொருளுரை:

விளங்குகின்ற மலைமேல் உள்ள கல்லைக் கிள்ளுதலைச் செய்து கை வருந்துதலைத் தப்பினார் இல்லை செல்வம் மிக உடையவர்களாகி அறிவுடைமையால் மிகவும் மதிக்கப்பட்டாரை அவர்கள் வருந்துமாறு தீய செயல்களைச் செய்வோம் என்று நினைத்தல் மிகவும் எளிமையானாலும். இழுக்கு ஆகும் - செயலிற் செய்தால் மிக்கதுன்பமே உண்டாகும்.

கருத்து:

அறிவுசெல்வம் என்றிவை உடையாரைத் துன்புறுத்தலாகாது.

பொருளுரை:

நாய் சினந்து கவ்விய இடத்து ஆராய்ந்து ஓடிப் பின்சென்று மீண்டும் நாயினைக் கவ்வித் துன்புறுத்தினவர்கள் ஒருவரும் இலர் நல்ல நேர்மையான குணங்களில்லாதவர்கள் அறிவு நிரம்பாமையால் தம்மைத் துன்புறுத்துவராயின் மன ஊக்கங்கொண்டு அவர்களைத் தாம்துன்புறுத்துதல் அறிவு சான்றவர்க்குக் கொள்கையன்று.

கருத்து:

அறிவிலார் தீங்கு செய்தாராயின் அதைப் பொருட்படுத்திப் பெரியோர்தீங்கு செய்யமாட்டார்கள்.

பொருளுரை:

உரம்பெற்ற முத்துமாலையையணிந்த மார்பை உடையவனே! குற்றமற ஒழுக்கத்தைக் காவாத தாழ்ந்த குடியிற் பிறந்தவர்கள் இயல்பாகச் செய்த தீங்கினை உயர்ந்த குடியிற் பிறந்தவர்கள் மனத்துட்கொண்டு எதிர்த்துத் தீங்கு செய்ய முயலுதல் சிறிய நரியைக் கொல்லும் பொருட்டுக்கூரிய நாராயணம் என்னும் அம்பினை யெய்யக் கொள்வதோடொக்கும்.

கருத்து:

கீழோர் தவறுசெய்தால் மேலோர் அதற்கு எதிராகத் தீங்கு செய்யமுயலார்.